Uçurtma kaplama (yelken) malzemeleri

Uçurtma üzerinde en yaygın kullanılan yelken malzemesi kağıt ve naylondur. Bulunması kolaydır, ucuzdur. Uygulaması da kolaydır. Yelkenin fazla ağır olmaması, dayanıklı olması tercih edilir. Naylon kağıttan daha dayanıklıdır. Defter kaplama malzemeleri, alışveriş torbaları ile renkli uçurtma yelkenleri hazırlanabilir. Fakat uçurtmaların daha büyük yapılması gerektiğinde hem boyut olarak malzeme bulmak sorun olur, hem de dayanıklılık sorunları ortaya çıkar. Bu aşamada devreye kumaşlar girer. Kumaş olarak uçurtmada iki temel malzeme kullanılır. Tafeta (polyester kumaş) ve ripstop (nylon polyester kumaş).

Tafeta (polyester) kumaş
Tafeta kumaş yağmurluklarda, şemsiyede kullanılan kumaştır. Ucuzdur ve sağlamdır. Kağıt ve naylondan sonra renkli, sağlam, gösterişli kumaş uçurtmalar yapmanın en kolay yolu tafetadır. Orta düzey uçurtma meraklıları için ideal seçimlerdendir. Pek çok uçurtma için uygun bir malzemedir. Tafeta kumaşı dikmeden çift taraflı bant ile yapıştırarak uçurtma yapabilirsiniz. Aynı şekilde ripstop kumaşlar da çift taraflı bant ile güzel yapışabilir. Fakat zamanla, özellikle güneş altında bantlar bozulacaktır. Eğer dikebiliyorsanız dikmeyi tercih edin, dikiş makinası kullanmak mümkün değilse çift taraflı bant çok iyi ve çok kolay bir çözümdür.

Tafetayı kumaş olarak genellikle toptan kumaş satanlarda bulmak mümkündür. İstanbul Merter tafeta bulunacak yerlerin başında gelir. Toptancılar kumaşı top olarak satmak isterler. Bir kaç metrelik kumaş satın almak sorun olur. Fakat bazen depolarında daha önceden kesilmiş ve ellerinde kalan kumaşlar olabilir. Bunları hem ucuza alabilirsiniz, hem de toptan satın alma sorunu olmaz. Perakende satan yerleri bulmak için çarşı merkezlerinde kumaş satan dükkanları dolaşmak gerekebilir. İstanbul Eminönü, Mahmutpaşa kumaşın bulunabileceği yerlerden biridir.

Tafetanın iki temel sorunu vardır.
– Birincisi  tafeta ripstop kumaşlardan daha ağırdır;
– İkinci olarak tafeta dokumanın çarprazları yönünde esner.
Dokumanın yatay ve dikey doğrultusunda fazla sorun yoktur. Esneme nedeniyle kesimden sonra birleştirme sırasında (özellikle dikiş yapılıyorsa) kumaş parçalarının boyları birbirine denk gelmez, biri uzun, biri kısa kalır. Bu sorunu aşmak için tafeta kumaşı dikmeden önce bantlamak ya da polygom gibi bir yapıştırıcı ile yapıştırmak gerekir.

Ripstop (naylon polyester) kumaş
Uçurtma yapımında en ideal malzeme ripstop diye anılan naylon polyester kumaşlardır. Paraşüt ve yelken yapımında da aynı malzeme kullanılır. Uçurtma için en incesi tercih edilir. Ripstop ince ve hafiftir, çok dayanıklıdır. Ripstop “yırtılma durdurucu” anlamına gelir. Ripstop kumaşlarda yırtılmanın ilerlemesini engellemek için güçlendirme dokumaları vardır. (Fotoğraftan inceleyebilirsiniz.) Ripstopun en önemli özelliği esnemeyişidir. Dokumanın çarprazı yönünde tafeta kumaşlar gibi esnemezler. Çünkü kumaş üzerinde çitf taraflı olarak naylon kaplama vardır.  Ripstop olarak Türkiye’de satılan kumaşlarda naylon kaplama yoktur ve normal tafeta gibi esneme yaparlar. Uçurtma yapımında kullanılan naylon kaplama polyester kumaşlar Türkiye’de üretilmez. Bu nedenle yurt dışından özel olarak getirtmek gerekir. Ripstopu getirtmek için en uygun yer http://www.kitebuilder.com/catalog/index.php adresidir. Ripstop pahalı bir kumaştır, yurt dışından sipariş ile getirtmek biraz uğraştırıcı olabilir. Fakat uçurtma hobisinde ileri düzeye gelenler için kaçınılmaz bir malzemedir.

Alternatif malzemeler

Tyvek kağıt
Tyvek bir markadır ve teknolojik bir kağıttır. Preslenmiş elyaftan oluşan bu malzeme plastiktir. Yırtılmaz ve esnemez. İthal malzemedir, bulmak zordur. Çoğunlukla ambalaj malzemesi, etiket olarak kullanılmak üzere üretilmiştir. Uçurtma için iyi malzemelerden biridir. Fakat pahalıdır ve beyaz dışında renkleri yoktur. Tyvek kağıt uçurtmaların kenarlarında, çıta geçen yerlerde, iplerin bağlantı noktalarında kullanmak için çok uygun bir malzemedir. Çatı izolasyon malzemesi olarak da kullanılan bu malzemeyi en kolay yapı marketlerden bulabilirsiniz.

Elyaf kumaşlar
En çok bu malzeme ile çiçekçilerde karşılaşırsınız. Çiçek buketlerini sarmak için kullanılan bu malzeme çok ucuz bir malzemedir. Hava geçirgenliği fazla olmakla beraber kesme, yapıştırma işleri kolaydır. Dikiş için de uygundur. İstanbul’da Tahtakale’de, top halinde, çok makul fiyatlara satın alabilirsiniz.