Uçurtma ipleri

Fotoğraflar hazırlandıktan sonra yazıya eklenecektir.

Uçurtma için her türlü ipe ihtiyaç duyulur. En ince dikiş ipliklerinden, halatlara kadar her cins ip (Fotoğraf) kullanılır. İp kalınlığı genel olarak etkisinde kalınacak güce göre belirlenir. Uçurtma küçükse ya da az rüzgarda uçması gerekiyorsa ip ince yani hafif olur. Mini uçurtmalar, kağıt uçurtmalar (Fotoğraf) dikiş ipliği ile uçurulabilir. Zaten daha kalınını uçurtma kaldırmaz.  Uçurtmacılıkta kullanılan ipler hakkında uzun yazının devamı için bağlantıya tıklayın…

Kalın ipler
Uçurtmalar büyüdükçe kullanılan ipler kalınlaşır. Ortalama olarak 80 cm. – 120 cm. arasındaki uçurtmalar için balık ağı ipleri kullanılır. 1-2 mm. kalınlığındaki ipler (Fotoğraf) yeterlidir. Uçurtma boyları 120 cm. – 200 cm. arasında ipler örgü ip olmaya başlar ve kalınlıkları (Fotoğraf) 4-6 mm.’dir. Bu ipler yine balık ağları için kullanılan iplerdir. Bunun dışında ayakkabı, çanta dikiminde kullanılan ipler de (Fotoğraf) oldukça uygundur. Fakat bu ipler balık ağı iplerinden daha pahalıdır. Piyasada jaluzi ipleri bulunmakla beraber uçurtma için çok pahalı sayılırlar. Uçurtmalarda 3 metreden sonra iskelet kullanmak zorlaşmaya başlar. Bu nedenle uçak kanadı şeklinde şişen hücresel yapılı kanat (foil) uçurtmalar (Fotoğraf) geliştirilmiştir. Şişerek şekillenen uçurtmalarda iskelete gerek kalmaz. Böylece çok büyük boy uçurtmalar yapılabilir. Uçurtma boyu büyüdükçe halat kullanılmaya başlanır. Büyük uçurtmalarda kullanılan halatlar genellikle denizcilik, yelkencilik malzemeleridir. (Fotoğraf)

Kullanılan ipler naylon olduğu için genellikle güce dayanırlar ve kolay kolay kopmazlar. Doğal olarak uçurtma boyu ve rüzgarın gücüne uygun ip seçilmişse kopmayacaklardır. Rüzgar arttığı zaman bir boy kalın ipe geçmek gerekir.

İpler hakkında ip uçları
İnce ipler burgu sargı olurlar. (Fotoğraf) Uçurtma ipi salınırken, rüzgar yükü altındayken ve toplama sırasında burgu yönü değişir ve toplanırken ip burularak (Fotoğraf) kendi üzerine dolanmaya başlar. Bu tür burulma ve dolaşmaların oluşmasını engellemek için ipi toplarken makarayı döndürerek (Fotoğraf) toplamaya çalışmak ya da 8 şeklinde sargı (Fotoğraf) yöntemi kullanmak gerekir. Kalın ipler burgu sargı ile değil örme olarak üretilirler. (Fotoğraf) Bu iplerde burulma ve dolanma fazla olmaz.

Rüzgar yükü fazlayken ince ip kullanmak kopma dışında da sakıncalıdır. İnce ipler yük altında daha da incelir ve çok gergin olurlar. Bu haldeyken diğer uçurtmaların iplerini, özellikle de daha kalın ipleri kolayca kesebilirler.

İpler uçurtmaların üzerine sabit olarak bağlanmazlar. Uçurtma için özel düğümler kullanılır. (Fotoğraf) Bu düğümler sayesinde ipler uçurtmadan kolayca ayrılabilir. Hem uçurtmalar toplandığında, hem rüzgara göre ip değiştirmek gerektiğinde hızlıca ip değişimi yapılır.

İpler ve tehlike!
İpler aynı zamanda güçlü rüzgar altında tehlike yaratırlar. Çok güçlü rüzgarda elle ipi tutmak mümkün olmayabilir. Elden kaçan ip eli yakabilir, kesebilir, ip ele dolanmışsa sıkıştırabilir. İpi tutmanın zor olduğu durumlarda mutlaka iş eldivenleri kullanılarak eller korunur. (Fotoğraf)

Rüzgar gücünün aniden arttığı durumlarda genellikle hava çok türbülanslıdır ve uçurtmalar düz uçmaz, savrulmaya başlarlar. Bazı uçurtmalar dalış yapıp, tekrar yükselebilir, yere paralel savrulabilirler. Bu sırada ipler çok gergin ve inceyse yolu üzerindeki insanlara, hayvanlara zarar verebilirler. Beklenmedik durumlarda uçurtmayı hızlıca aşağı indirebilmek için çengel ya da kancalar kullanılır.

makara karabinacekme

Çengel ipe takılır ve ileri doğru yürüyerek uçurtma aşağı çekilir.

ucurtmaindirme

Özel ipler.
İki ipli ve dört ipli kumandalı uçurtmalarda özel ipler kullanılır. Bu ipler çok dayanıklı iplerdir. Sağlamlıklarına oranla ince ve hafiftirler. Fakat asıl özellikleri esnemiyor olmalarıdır. Kumandalı uçurtmalarda keskin tepkiler için esnemeyen ip kullanmak çok önemlidir.

İki ipliler (Fotoğraf)
Genel olarak iki ipli uçurtmalar için 3 ayrı ip takımı bulundurulur. (Fotoğraf) Az rüzgar için kısa ve ince (hafif) ip, orta rüzgar için ortalama uzunluk ve kalınlıkta ip, güçlü rüzgar için uzun ve kalın ip kullanılır. Rüzgar arttığında iki ipli uçurtmalar çok hızlanır ve tepkileri çok keskin olur. Bu nedenle güçlü rüzgarda uçurtmayı yere çakıp kırmamak için uzun ipler tercih edilir. Özellikle akrobasi (trick) yapılan uçurtmalarda hassasiyet çok yüksektir. Uçurtmacının kumandaları çok hızlı, küçük ama sert olabilirler. Hareketlerin uçurtmaya en az kayıpla aktarılması için esnemeyen iplerin kullanımı çok önemlidir. Esneyen iplerle iyi bir akrobasi yapılamaz.

Üç ve Dört ipliler

güç uçurtması
Dört ipli uçurtmalarda revolution markasının yarattığı akrobasi sınıfı uçurtmaları ayırmamız gerekiyor.  (Fotoğraf) Bunlar için genel olarak iki iplilerde kullanılan ipler kullanılır ve kurallar iki iplilerle aynı sayılır. Geri kalan üç ve dört ipli uçurtmalar çekiş (traction) amaçlı güç uçurtmalarıdır (Power kites). Güç uçurtmaları da kendi içinde giriş sınıfı (Fotoğraf), kaykay (landboard) (Fotoğraf), 3 teker (buggy) (Fotoğraf),  kayak (snowboard) (Fotoğraf), sörf (Fotoğraf) sınıflarına ayrılır. Rüzgara görede boyutları 2 m²’den 16 m²’ye kadar (Fotoğraf) değişir. Ağırlık cinsinden dayanma gücüne göre ip kalınlıkları belirlenir. Yine esnemeyen ipler kullanılır, fakat dayanıklılıkları daha önemlidir. Üstte bulunan iki ip kumanda ve asıl gücün bindiği iplerdir. Altta bulunan tek ya da çift ip frenleme için kullanılır.

En son aşamada ise gemi çeken uçurtmalardan bahsedebiliriz. (Fotoğraf) Fakat bu konu hobi kapsamı dışında kalıyor. Ama uçurtma kültürü kapsamında bahsetmeyi de ihmal etmiyoruz.